Liefde
Liefde is voor de wereld
wat de zon voor de natuur is.
Wanneer er in de wereld geen
liefde zou zijn, zouden mensen
er niet meer kunnen gedijen.
van de wereld.
Rudolf Steiner
LIEFDE
En er is maar één geneesmiddel en dat is de liefde. Liefde is tegelijk individueel én verenigd. Liefde is een allesomvattende menselijke eigenschap. Het woord 'filosofie' betekent etymologisch de liefde voor de wijsheid. Goethe zei het zo: "Men leert slechts kennen hetgeen men bemint."
Liefde hangt dus nauw samen met weten en kennen. Wanneer iemand zegt dat hij van ons houdt, maar hij begrijpt ons niet, dan is er geen sprake van liefde.
Een goede oefening is om onze relaties eens onder de loep te nemen (dat kan regelmatig, eens per week of per maand), met de vraag: hoeveel liefde zit er in deze relatie, welke menselijke kwaliteit bepaalt de relatie ? Dan zullen we al spoedig moeten inzien dat iedere relatie in min of meerdere mate een slachtveld is. Wat leeft er in ons niet aan nijd, ergernis, verwijten wanneer we bij de ander iets merken van snoeverij, maskerade en leugenachtigheid. We kunnen zelfs haat voelen ten opzichte van iemand die ons nadeel berokkend heeft.
Sommige relaties voelen we aan als noodlottig omdat ze onze vrijheid beperken, in andere relaties is er slechts een minimale uitwisseling, ze zijn bijna formeel. We moeten dikwijls veel liefde kunnen opbrengen om de ander te verdragen zoals hij is. Maar men kan toch vaak het gevoel krijgen: ik zit in deze relatie, eigenlijk bevredigt ze mij niet, maar ik voel dat het een kans is, een gelegenheid om liefde te leren. Want liefde kan men leren, er bestaan enkele 'trukjes', strategieën, ideeën.
We moeten bijvoorbeeld de mens kunnen zien los van zijn slechte eigenschappen, vanuit het inzicht dat die mens zijn slechte eigenschappen ook gekregen heeft als iets om aan te werken. Hij heeft vaak even veel last van die eigenschappen als wij. Dan kunnen we ons ook de vraag stellen: wat kan je van deze mens leren precies doordat hij zo is als hij is ? Misschien geduld, of lankmoedigheid, of uithoudingsvermogen of positiviteit. We kunnen ook iets anders leren, namelijk: de plaat poetsen en onze eigen vrijheid gaan oefenen ! Het is vaak immers beter om van op een afstand een ander mild te beoordelen dan in zijn nabijheid te blijven en hem misschien jarenlang verder te haten.
Maar hoe kunnen we nu weten welke stap we moeten zetten wanneer een relatie te belastend wordt? Het komt erop aan de stem van ons geweten te oefenen. Niet te verwarren met het oppervlakkige goede of slechte geweten, het gaat om het geweten van het hart, dat zeer zacht spreekt en identiek is met ons mensheidsideaal.
Zo vertelde Bernard Lievegoed over zijn vader, die hoofdredacteur was, dat die zich dikwijls over een bepaalde journalist geweldig ergerde. Toen de jonge Bernard suggereerde om de betreffende journalist te ontslaan -zijn vader kon dat als hoofdredacteur- antwoordde zijn vader: "Zolang ik mij nog op hem boos maak, kan ik hem niet ontslaan." Voor de jonge Lievegoed was deze uitspraak een soort inwijdingservaring: wanneer men het in een relatie niet uithoudt, een probleem niet oplost, en vlucht, dan komt het probleem terug in een andere persoon. Het lot presenteert ons telkens opnieuw de situatie om ons de kans te geven iets bij te leren. Heeft men zijn les geleerd, dan verdwijnt het probleem of de probleemrelatie vanzelf uit ons leven (om plaats te maken voor een nieuwe uitdaging natuurlijk). En zo wil Iedere relatie ons 'liefdesvermogen’ vergroten.
Stel jezelf daarom regelmatig deze vraag: Hoe geef ik deze relatie een vorm zodat ze menselijker, liefdevoller kan worden, dan zal je ideeën krijgen. Wanneer je dan bemerkt dat je een aansluiting gevonden hebt met je hoger Zelf, krijgt het leven meer licht, warmte en zekerheid; want we hebben een bron aangeboord.
En zo is zelfkennis zeer belangrijk: hoe meer we van ons eigen wezen verstaan, hoe meer liefdevolle relaties we kunnen aangaan.
© Michaëla Glöckler
Reacties
Een reactie posten