SYMBOLISCHE BETEKENISSEN VAN HET PENTAGRAM:

Het getal 5 wordt al heel lang gezien als zijnde mystiek en magisch, hoewel hoofdzakelijk op de mens betrokken: We hebben vijf vingers/tenen aan elke ledemaat. We kennen gewoonlijk vijf zintuigen: zien, horen, ruiken, tasten en smaak. We kennen vijf fasen in ons leven, die alle een inwijding en een eigen leerproces hebben: Geboorte, volwassenheid, coïtus, ouderschap en dood. 

Hierbij dient wel opgemerkt te worden, dat er ook andere opvattingen hierover bestaan, waar het een ander getal betreft, waar andere levensfasen onderscheiden worden en waar andere attributen een centrale rol spelen.

Het getal vijf wordt geassocieerd met Mars. Het benadrukt nauwgezetheid, strengheid en soberheid, conflict, en harmonie die via conflict wordt bereikt.

In het Christendom is de 5 belangrijk, omdat Christus aan het kruis vijf wonden had. In de Islam kent het geloof vijf belangrijke pijlers en vijf dagelijkse tijdstippen voor het gebed.

De middeleeuwse ridder kende vijf nobele waarden: Vrijgevigheid, hoffelijkheid, kuisheid, ridderlijkheid en vroomheid, en dit werd gesymboliseerd in het pentagram van Sir Gawain.

In de Wicca kent men de vijfvoudige kus: voeten, knieën, schoot, borsten en lippen, en deze kus is ook zegenend.

Het getal vijf is een priemgetal. En met vijf lijnen, die ononderbroken getrokken kunnen worden, vormt het de ster in z'n eenvoudigste vorm. Wanneer men die vorm natrekt, ontdekt men, dat het een continue lus is. 

Het gezegde "Iedere man en iedere vrouw is een ster" wordt in beeld weergegeven door een mens op een pentagram te leggen, met het hoofd en de vier ledematen op de punten en de geslachtsdelen precies in het midden. 

Dit is de mens in de microkosmos en symboliseert tegelijkertijd zijn plaats in de macrokosmos en in dehermetische en tantrische filosofie van samenhangen: het al eerder genoemde "as above, so below".

De geometrische vormen van het gewone pentagram zijn die van de zgn. Gouden Sectie, een onderdeel van de Gouden Proportie. Deze is bij kunstenaars sedert de Renaissance heel geliefd. Met behulp van geometrische formules wordt deze rechthoek uitgebouwd tot vele soorten ingewikkelder vormen, die echter steeds die rechthoek als basis hebben. Met bijvoorbeeld de Fibonacci getallenbewerkingen komen vormen tot stand van o.a. bloemen, bladeren en vruchten, die vaak een vijfvoudige symmetrie vormen.

Het pentagram was lange tijd, en wordt in steeds bredere kringen opnieuw een krachtige beschermer tegen vijandigheid, een conflichtsymbool dus, dat als een afweerschild dient voor degene die het draagt, of voor het huis waaraan het bevestigd is.

Het pentagram heeft vijf puntige inkepingen en in het centrum een defensief en beschermend Pentagon in de vorm van een moederschoot.

Tegenwoordig worden vijf elementen aan de punten van het pentagram toegekend, vier materiele aarde, lucht, vuur en water en de kwintessens, die alle elementen ook met elkaar verbindt, de geest.

Bij deze betekenis hoort het pentagram met een punt naar boven en het symboliseert dan de geest, die over de materie heerst, en staat voor juistheid. Met twee punten naar boven, de punt van de geest dus naar beneden gericht, wordt de nadruk gelegd op de aardse natuur van de mens.

Een pad met de klok mee om het pentagram toont een volgorde van de elementen in hun dichtheid, vastheid van massa: Geest heeft de vastheid van ether. Vuur lucht water en aarde volgen dan. Vuur en aarde zijn basaal, vast, waarbij het vuur grote beweeglijkheid heeft, lucht en water zijn vrij, stromend, waarbij lucht minder beperkingen heeft.

Deze attributen van de punten van het pentagram worden gebruikt bijrituele inscripties, in magische schriften, en bij het in de lucht tekenen van deze ster met de hand of met de rituele dolk. Het pentagram wordt hier in verschillende vormen gebruikt voor aanroepingen, uitbanningen en het aarden van de elementen, afhankelijk van de aard van het ritueel.

Men kan de 'weg van het pentagram' ook zien als de spirituele reis van de mens door de evolutie; de levensvonk, komend van God/Goden/heilige levensbron dringt door tot in de eenvoudigste embryonale vorm (Aarde),komt op, ontwikkelt zich tot beweging, actie, stromen, (Water en Lucht)op ons bestaansniveau, (hierbij denke men ook aan de betekenis van het intoneren van de AUM mantra), daalt dan weer af naar zuivering en zuiverheid (Vuur), en stijgt tenslotte weer op als zuivere levenvonk naar de oorspronkelijke spirituele bron. Zo'n reis om het pentagram kan men zich dan als een golfbeweging voorstellen.

Het pentagram wordt ook gezien als een vervlochten lijnsymbool, staande voor de web-wevende kracht van de magie. De neergaande lijn Geest-Aarde kruist de Water-Lucht lijn; wanneer de GA-lijn onder de WL-lijn doorgaat, brengt men een mannelijk aspect in het spel, eroverheen geeft een vrouwelijk aspect, en het pentagram wordt dan verdeeld in twee vormen die licht van elkaar verschillen en in een ceremonieelmagisch ritueel ook hun eigen betekenis hebben.

Het pentagram komt 'open' voor, dus zonder cirkel er omheen. Dit is een actieve vorm, die het naar buiten tredende Zelf symboliseert, paraat voor activiteit, waakzaamheid, conflict. (Iemand die een open pentagram draagt, moet ook oppassen, waakzaam zijn voor het fysieke 'gevaar', want de punten, die nogal eens goed scherp zijn, kunnen af en toe flink in de huid prikken).

Het gesloten pentagram, met een cirkel er omheen staat voor behoudend en beschermend. Het is de passieve vorm, die de spirituele expansie van de magische cirkel binnen haar vorm houdt.
De cirkel staat hier ook voor eeuwigheid en oneindigheid.