Psycho (1960)

 

Een secretaresse uit Phoenix verduistert 40.000 dollar van de klant van haar werkgever, gaat op de vlucht en checkt in bij een afgelegen motel dat wordt gerund door een jonge man die onder de heerschappij van zijn moeder staat.

• • Alfred Hitchcock
• • Jozef Stefano, 
  • Robert Bloch
• Sterren
  • Anthony Perkin, 
  • Janet Leigh, 
  • Vera Mijlen

Er is zoveel over deze film geschreven dat het enige wat ik kan doen is mijn eigen goedkeurende stem toevoegen en zeggen dat ik het als een meesterwerk beschouw, en een paar dingen toevoegen die vaak over het hoofd worden gezien of waar geen commentaar op wordt gegeven en die zo veel toevoegen aan de cumulatieve waarde van de film. stroom. Het zijn vaak de kleine dingen die een film laten werken. Hier zijn een paar voorbeelden:

a.) Het absolute realisme van de eerste twintig minuten van so, die zo levensecht zijn dat ze zo uit een documentaire zouden kunnen komen over hoe mensen veertig jaar geleden in Amerika leefden. Er is geen valse noot, of een gemiste noot, aangezien elke stembuiging en opgetrokken wenkbrauw een grote betekenis heeft, ook al lijkt er op het eerste gezicht niet veel te gebeuren.

b.) Marion en de motoragent. De agent ziet er donker en sinister uit, vooral door de felle woestijnzon, en zet nooit zijn zonnebril af. Zijn gedrag is te allen tijde professioneel; hij verheft nooit zijn stem en komt kalm en nogal opmerkzaam over; en hij lijkt oprecht bezorgd over het lot van Marion Crane, hoewel hij zich niet bewust is van haar werkelijke hachelijke situatie. Marion is helaas een slechte actrice en de agent doorziet dit, zo niet tot de kern van de zaak, maar we willen niet dat hij haar volgt. Ondanks zijn uiterlijk is de agent niet de engel des doods, maar eerder Marions laatste kans. Als ze haar misdaad had bekend, zou ze aan het lot zijn ontsnapt dat haar te wachten stond; en als ze wat minder slim was geweest en langzamer had gereden en de lucht helder was gebleven, had hij haar misschien naar het motel kunnen volgen en namens haar tussenbeide kunnen komen.

c.) Californië Charlie. John Anderson is geweldig als de snel pratende, semi-streetwise autoverkoper in een kleine stad. Aan het einde van bijna elke andere dialooglijn lijkt hij op het punt te staan ​​te ontdekken wie Marion werkelijk is, trekt zich dan terug of komt tot de verkeerde conclusie. Hij voelt dat ze in de gaten wordt gehouden door de agent; maar hij wil ook verkopen. De scènes op het terrein voor gebruikte auto's zijn zowel zeer realistisch, perfect geacteerd en getimed, als ook een beetje beangstigend, van de opening, "Ik ben niet in de stemming voor problemen", tot het laatste "hey!" net voordat Marion wegrijdt. We weten dat er iets niet klopt, maar het probleem ligt niet bij het autopark; het is de benarde situatie van Marion die een donkere schaduw werpt over al haar scènes daar, ondanks het helderste zonlicht dat je je kunt voorstellen.

d.) Chitchat met Norman. Als Marion en Norman eenmaal zijn gaan zitten voor een lichte maaltijd in de salon, gaat hun gesprek over algemene zaken, en Norman is een goede waarnemer, zij het een beetje onhandig in sociaal opzicht. Zonder echt te liegen verraadt Marion zichzelf met een wegwerpregel ("Soms is één keer genoeg", een verwijzing naar privévallen) en Norman lijkt haar drift te begrijpen, zo niet de werkelijke betekenis van wat ze zegt, en laat het passeren . We kunnen zien dat hij humeurig is als hij boos voorover leunt en een boze, maar beheerste tirade uitspreekt tegen het plaatsen van mensen in instellingen. Elke camerahoek en elke lijn van dialoog in deze scène heeft betekenis en weegt enorm, en toch speelt het drama zich af in een lichte, ontspannen modus, en de artiesten lijken aan het einde echt met elkaar verbonden te zijn, vreemden niet meer. Dit is naar mijn mening de best geschreven en mooiste geacteerde, gemonteerde en gefotografeerde scène die ik ooit in een film heb gezien. De behandeling van elke nuance is kwistig en meesterlijk, en het eindresultaat is niets minder dan verbluffend.

e.) Het huis van de sheriff. Als Sam en Lila midden in de nacht de sheriff en zijn vrouw wakker maken, zien we een prachtig voorbeeld van mensen die met elkaar praten zonder dat een van beide partijen begrijpt wat er werkelijk aan de hand is. Het resultaat is een minikomedie van manieren; maar het is ook een goede uiteenzetting, zoals we vernemen over de dood van mevrouw Bates (en de jurk waarin ze werd begraven, "maagdenpalm"). De sheriff van John McInyre domineert deze scène (en geen andere), en levert vakkundig zijn clou: "Nou, als dat mevrouw Bates in het raam is, wie is dat dan begraven op de begraafplaats van Greenlawn".

f.) Arbogast en Norman. Het interview van de privédetective met Norman wordt rustig gespeeld, en toch voelen we de spanning in Normans stem en manier van doen, en weten we dat Arbogast dat ook doet. Er klopt iets niet. Dit staat buiten de vraag wie Marion heeft vermoord. De inzet voelt erg hoog in deze sparringwedstrijd, en hoewel Norman wint vanwege een technisch probleem, weten we dat Arbogast terugkomt voor meer.

g.) De uitleg van de psychiater. Dit deel van de film is door velen bekritiseerd omdat het een sop voor het publiek was. Ben ik het niet mee eens. De film kwam tenslotte uit in 1960, en volgens de maatstaven van die tijd lijkt enige uitleg op zijn plaats, en Dr. Simon Oakland is zo goed als een man voor de klus als ik me kan voorstellen. Zijn analyse van de pathologie van Norman is overtuigend en buitengewoon goed uitgevoerd. Maar tijdens zijn toespraak, met al zijn freudiaanse genialiteit, bood de dokter een kijk op het verhaal waar wij in het publiek, zelfs als we het kunnen accepteren, nooit tevreden mee kunnen zijn. Hij kan het karakter van Norman Bates rationeel uitleggen, maar hij kan onze reactie op zijn verhaal en het effect ervan op ons niet ultiem veilig laten voelen, op de een of andere manier in controle en afgerond. Ja, men kan mensen als Norman onder de microscoop leggen, en zelfs ontleden wat men ziet, maar dit voorkomt niet dat gebeurtenissen zoals die in de film worden ontvouwd minder waarschijnlijk zullen plaatsvinden. Vraag het aan Milton Arbogast.

Tot slot zou ik willen zeggen dat geweldige films bestaan ​​uit opmerkelijke kleine dingen, niet alleen uit grote momenten of fraaie effecten. Er is in feite niets deftigs aan Psycho, dat op het eerste gezicht een wat eenvoudig ogende film is. Pas als je onder de oppervlakte kijkt, zie je de krioelende miljoenen kleine dingen, gebaren, blikken, plotselinge veranderingen in licht, messcherpe montage, en dat alles afgezien van de weigering van de regisseur om één factor te laten overheersen. --dat we de betekenis begrijpen van het woord genie, de betekenis van het woord creatief.