Lindeboom
Rechtspraak:
In veel dorpen stond op het dorpsplein een grote linde. Onder de linde werd recht gesproken. Volgende zin geen correcte bron kunnen vinden maar werd als volgt ergens vermeld: De schepenbank vergaderde onder de dorpslinde (‘sub tilia’) en sprak er recht ‘bij klimmende sonne’.
Onder de linde werd ook recht gesproken door middel van de ‘Vierschaar’. De naam Vierschaar is afgeleid van het vierkant van vier banken waarbinnen recht werd gesproken. Traditioneel gebeurde dit in de buitenlucht onder een linde. In het midden stond dan de beschuldigde. Ook andere plechtigheden werden onder de linde gehouden, waaronder het sluiten van huwelijken; de duimen van de geliefden werden dan in de bast gedrukt.
Het was dus een liefdesboom waarin heel vaak een hart werd gekerfd. Lindebladeren hebben een hartvorm. Ik geef het je trouwens te doen om een hart te snijden met een gewoon zakmesje. Iedereen die zo’n boom van dichtbij bekijkt, ziet dat de schors dik is en zwaar geribbeld. Aan die specifieke bast dankt de linde zelfs zijn naam in het Latijn: Tilia. Het woord Tilia is afgeleid van het Griekse ’tilos’ wat vezel betekent. De bastvezels van lindebomen werden vroeger gebruikt bij de productie van schoeisel en touw. De lindeboom heeft dicht gebladerte en een koepelvormige kroon. Hij kan wel 30 meter hoog en soms wel 1000 jaar oud worden!
Info over ding (rechtspraak) https://nl.m.wikipedia.org/wiki/Ding_(rechtspraak)
De gerechtslinde is een lindeboom waaronder bij de Germanen recht werd gesproken. De boom was meestal centraal in de dorpskern gelegen en werd hier speciaal voor aangeplant.
De gerechtslinde bij Bordesholm zie foto
Bij de Germanen was de linde gewijd aan Freya, de godin van liefde, gerechtigheid, huiselijk geluk en vruchtbaarheid. Daarom werd de linde bij de Germanen de rechts- of dingboom (judicium sub tilia) genoemd. In haar schaduw werd rechtgesproken, vonnissen geveld en vergaderd.
Dit gebruik kunnen we nog tot in de middeleeuwen terugvinden.
Godenboom:
De linde werd vereerd als Freya, godin van vruchtbaarheid, liefde en gerechtigheid. Christelijke heiligenbeelden werden vaak uit het zachte lindehout gesneden. Het lindeboom(zie foto) blad vindt men ook vaak op wapens en zegels.
Het christendom probeerde deze heidense gebruiken uit te roeien, maar dat lukte nooit helemaal. Zo plaatste men Mariakapelletjes in de lindebomen die zo tot Mariabomen werden uitgeroepen. De aanplant van lindebomen op markt- en kerkpleinen werd vooral gestimuleerd door Karel de Grote (742-814).
In een Duits handboek over bijgeloof wordt beschreven dat linden vaak plekken waren waar heksen bijeen kwamen om te dansen. Duitsland en Nederland zijn veel plaatsen naar linden benoemd.
Reacties
Een reactie posten