Lucius Septimius Severus Pertinax

Lucius Septimius Severus Pertinax, hoewel beter bekend als Septimus Serverus (11 april 145 - 4 februari 211) was de Romeinse keizer van 193 tot 211. Hij stichtte een persoonlijke dynastie en veranderde de regering in een militaire monarchie. Zijn bewind markeert een kritieke fase in de ontwikkeling van het absolute despotisme dat het latere Romeinse Rijk kenmerkt.

Zoon van een ridder uit de Romeinse kolonie Leptis Magna, Severus kwam rond 173 in de Senaat en werd consul in 190. Ten tijde van de moord op de krankzinnige keizer Comodo op 31 december 192 was hij gouverneur van Opperpanonia (momenteel in Oostenrijk en Hongarije) en bevelhebber van het grootste leger aan de Donau. Hij bleef inactief toen de Praetoriaanse Garde Commodus' opvolger Publius Helvius Pertinax (maart 193) vermoordde en de keizerlijke titel veilde aan Marcus Didius Julianus. Dus op 13 april werd Severus door zijn troepen tot keizer uitgeroepen. Toen hij zichzelf de Wreker van Pertinax noemde, marcheerde hij naar Rome. Julianus werd op 1 juni vermoord in Rome en Severus kwam enkele dagen later zonder verzet de stad binnen.

Severus verving de Praetoriaanse Garde door een nieuwe bewaker van 15.000 man uit zijn eigen Donaulegioenen. Hij pacificeerde tijdelijk zijn rivaal in Groot-Brittannië, Decimus Clodius Albinus, en noemde hem Caesar (Junior Keizer). In 194 marcheerde hij naar het oosten en versloeg een andere rivaal, Gaius Pescennius Niger, gouverneur van Syrië. Severus ging daarna westwaarts om Albinus te confronteren, die zichzelf tot keizer had verklaard Albinus pleegde zelfmoord na zijn verpletterende nederlaag bij Lugdunum (nu Lyon, Frankrijk) in februari 197 Toen Severus terugkeerde naar Rome, executeerde hij ongeveer 30 senatoren van Albinus. Om zijn usurpatie te rechtvaardigen, verklaard hij zichzelf de geadopteerde zoon van keizer Marcus Aurelius (regeerder van 161 tot 180) en beweerde hij een afstammeling van keizer Nerva te zijn (regeerder van 96 tot 98). Ook hij benoemde Caracalla, zijn zoon met zijn Syrische vrouw Julia Domna, tot medekeizer en dus opvolger. Eind 1977 marcheerde Severus naar het oosten om een invasie van Mesopotamië (nu Irak) door de bevallingen te stoppen, en twee jaar later werd Mesopotamian aan het rijk geannexeerd.

In 202 was Severus terug in Rome, waar hij de komende zes jaar doorbracht met grote veranderingen in de structuur van het keizerlijke bestuur. Aangezien zijn macht rustte in militaire macht en niet in constitutionele sanctie, gaf hij het leger een dominante rol in zijn staat. Hij won de steun van de soldaten door zijn salaris te verhogen en hen te laten trouwen. Om de opkomst van een machtige militaire rivaal te voorkomen, verminderde hij het aantal legioenen onder controle van elke generaal. Op hetzelfde moment negeerde Severus de Senaat, die snel van de macht afzag, en rekruteerde zijn ruitersorders in plaats van het senatoriale bevel Veel provincies en boeren kregen promotie, en de Italiaanse aristocratie verloor veel van haar eerdere invloed.

Severus besteedt bijzondere aandacht aan de rechtsbedeling. De Italiaanse rechtbanken buiten Rome werden ontheven van senatoriale jurisdictie en onder het toezicht van de Praetoriaanse burgemeester geplaatst. Na de val (205) van de favoriet van de keizer, Praetoriaanse burgemeester Gaius Fulvius Plautianus, werd de voorname Papijnse jurist burgemeester. Severus vertrouwde ook op het advies van de beroemde advocaat Ulpian bij het doorvoeren van uitgebreide wetshervormingen. Ondanks zijn donaties aan de stedelijke armen en zijn uitgebreide bouwactie is Severus erin geslaagd een schatkist vol te houden.

In 208 leidde Severus, begeleid door Caracalla en zijn jongste zoon Geta, een leger naar Groot-Brittannië om de delen van het eiland te onderwerpen die niet onder Romeinse overheersing stonden. Severus is bezweken aan Eboracum. Met uitzondering van het bewind van Marcus Opellius Macrinus (217–218) bleven de nakomelingen van Severus tot 235 aan de macht.