A Bridge Too Far (1977)
Bij Operatie Market Garden worden 35.000 manschappen 300 mijl (480 km) van luchtbases in Engeland gevlogen en achter de vijandelijke linies in Nederland gedropt . Twee divisies van Amerikaanse parachutisten zijn verantwoordelijk voor het beveiligen van de weg en bruggen tot aan Nijmegen . Een Britse divisie, onder leiding van generaal-majoor Roy Urquhart , moet bij Arnhem landen en beide zijden van de brug daar vasthouden, gesteund door een brigade Poolse parachutisten onder leiding van generaal Stanisław Sosabowski . Het XXX Armoured Corps moet de weg over de door de Amerikaanse parachutisten veroverde bruggen oprukken en twee dagen na de landing Arnhem bereiken.
Terwijl generaal Urquhart zijn officieren informeert, zijn sommigen van hen verrast dat ze een landing gaan proberen zo ver van hun doel, aangezien de afstand van hun landingszone tot de brug hun draagbare radio's onbruikbaar zal maken. Hoewel de consensus is dat het verzet geheel zal bestaan uit onervaren oude mannen en Hitlerjugend , laten verkenningsfoto 's de aanwezigheid van Duitse tanks bij Arnhem zien. Generaal Browning wijst de foto's niettemin af en negeert ook berichten van de Nederlandse underground , in de overtuiging dat de operatie hoe dan ook succesvol zal zijn.
De Arnhembrug is het voornaamste doelwit, aangezien deze dient als laatste ontsnappingsmiddel voor de Duitse troepen in Nederland en als directe route naar Duitsland voor de geallieerden. De weg ernaartoe is echter slechts één rijstrook die de verschillende belangrijke bruggen met elkaar verbindt, en voertuigen moeten zich de berm op wurmen om te kunnen passeren. De weg is ook verhoogd, waardoor alles wat erlangs beweegt opvalt.
Hoewel de luchtlandingsdroppings de vijand verrassen en weinig weerstand ondervinden, wordt de Son-brug door de Duitsers gesloopt net voordat deze kan worden veiliggesteld. Bovendien worden de divisie van Urquhart geteisterd door problemen, aangezien veel van de jeeps niet arriveren of in een hinderlaag worden vernietigd, naast hun niet-functionele radiotoestellen.
Ondertussen wordt de voortgang van het XXX Corps vertraagd door Duits verzet, de smalheid van de weg en de noodzaak om een Bailey-brug te bouwen ter vervanging van de brug die bij Son is verwoest. Vervolgens worden ze gestopt bij Nijmegen, waar soldaten van de 82nd Airborne Division bij daglicht een gevaarlijke rivieroversteek maken om de brug van Nijmegen te veroveren en het XXX Corps nog meer vertraging oploopt in afwachting van infanterie om de stad veilig te stellen.
De Duitsers naderen de geïsoleerde Britse parachutisten die een deel van Arnhem bij de brug bezetten, en hoewel de troepen van Sosabowski na vertraging in Engeland eindelijk arriveren, zijn ze uiteindelijk te laat om de Britten te versterken. Na dagen van intense gevechten tegen SS- infanterie en pantsers worden de achtergebleven troepen uiteindelijk gevangengenomen of gedwongen zich terug te trekken naar Oosterbeek . Urquhart krijgt het bevel zich terug te trekken, terwijl de andere geallieerde commandanten de verschillende moeilijkheden de schuld geven van hun onvermogen om de nodige steun te bieden.
Urquhart ontsnapt met minder dan een vijfde van zijn oorspronkelijke 10.000 troepen, terwijl degenen die te zwaar gewond zijn om te vluchten achterblijven om de terugtrekking te dekken. Bij aankomst op het Britse hoofdkwartier confronteert Urquhart Browning met zijn persoonlijke gevoelens over de operatie, en deze laatste is in tegenspraak met zijn eerdere optimisme erover.
Terug in Oosterbeek laat Kate ter Horst , wier huis door de Britten is omgebouwd tot een geïmproviseerd ziekenhuis, de ruïnes achter. Terwijl ze door de voortuin loopt, nu een kerkhof voor gevallen troepen, vertrekken zij en haar kinderen met een oudere dokter, terwijl ze een paar bezittingen in een kar trekken, terwijl gewonde Britse troepen " Abide with Me " zingen terwijl ze wachten op gevangenneming.
De film is gebaseerd op het gelijknamige boek van Cornelius Ryan dat in 1974 werd uitgebracht, dertig jaar na Operatie Market Garden.
Er zijn nogal wat slechte dingen geschreven over A Bridge Too Far. Richard Attenboroughs olifantachtige reconstructie van de strijd om verschillende strategisch waardevolle Nederlandse bruggen in de winter van 1944 is een met sterren bezaaide, lange en uitputtende film (en veel critici leken destijds van mening dat de film onder zijn eigen gewicht bezweek). Bijna dertig jaar later wordt de film inmiddels wat gunstiger bekeken. Het voelt misschien 30 minuten te lang, en de behoefte aan zoveel sterren in zoveel kleine delen is twijfelachtig, maar A Bridge Too Far toont met succes een heftige episode van de Tweede Wereldoorlog in al zijn chaotische glorie. Ongelooflijk genoeg wordt er geen gebruik gemaakt van de door de computer gegenereerde effecten tijdens de grote gevechtsscènes waarop men vertrouwt in moderne films als Gladiator en Troy. De scènes in deze film zijn vrijwel opgenomen zoals je ze ziet - dus de 35.000 parachutisten die Nederland bestormden, de rivieroversteek onder leiding van Robert Redford onder intens vijandelijk vuur, en andere soortgelijke gevechtsscènes werden gefilmd met duizenden extra's en heel wat extra's. nauwgezette planning en voorbereiding.
De film is gebaseerd op Operatie Market Garden, een geallieerd complot dat eind 1944 ontstond met de bedoeling de oorlog in Europa te beëindigen. Het concept achter het plan was om 35.000 soldaten ongeveer 60 mijl buiten de Duitse linies naar Nederland te droppen, zes cruciale bruggen te veroveren en de parachutisten te versterken door duizenden grondtroepen te sturen. Verschillende ongelukken brachten de missie echter in gevaar en uiteindelijk werden de geallieerden afgesneden en moesten ze zich terugtrekken, waarbij ze zware verliezen leden.
Zoals geweldige casts gaan, heeft A Bridge Too Far nog steeds wat rivaliteit nodig. Onder de vele beroemde acteurs die erbij betrokken zijn, zijn dit er maar een paar: Sean Connery, Robert Redford, Laurence Olivier, Dirk Bogarde, James Caan, Ryan O'Neal, Gene Hackman, Michael Caine, Anthony Hopkins en Elliott Gould. Het lijkt zinloos dat sommige acteurs in deze rollen worden gecast - het is waar dat Connery, Bogarde en Hopkins behoorlijke rollen krijgen en behoorlijk wat filmtijd, maar was het echt de moeite waard om Redford $ 2.000.000 te betalen voor zijn heldendaden van tien minuten? Had een fatsoenlijke acteur de rol niet voor een fractie van dat bedrag op zich kunnen nemen? Is Gene Hackman echt de juiste keuze voor de Poolse officier generaal-majoor Stanislaw Sosabowski? Moet een licht komische acteur als Elliott Gould zijn 'leuke' sigarenkauwende draai maken in een film die zo serieus is als deze?
Gelukkig is de film op andere vlakken een groot succes. De cinematografie is buitengewoon; de muziek is passend opzwepend; het potentieel verwarrende verhaal wordt behandeld met duidelijkheid en waarheidsgetrouwe gevoeligheid; en te midden van de chaos ontstaan er een aantal zeer memorabele scènes. A Bridge Too Far is een zeer goede oorlogsfilm - misschien wel de grootste oorlogsfilm ooit gemaakt.
Ik heb vandaag de film pas gezien voor het eerst en dan zonder ondertiteling omdat de film niet opstreamingsdiensten te vinden is. Als je Nederlands Duits en Engels kunt verstaan zou ik je aanraden om deze film een keer te kijken, het is toch een stuk geschiedenis van Nijmegen.
Plus een nog maar leuke weetjes:
Voor de film waren duizenden figuranten nodig. Er was vooral behoefte aan jonge mannen die de tienduizenden soldaten konden vertegenwoordigen, maar ook was er vraag naar baby's, kinderen, volwassenen, ouderen en gehandicapten. In totaal stonden er ruim 3.200 mensen ingeschreven die per tien uur 68 gulden kregen; elk uur daarna kwam daar 10 gulden bij. Studenten die meededen konden op die manier wat extra geld verdienen. De opnamen begonnen op 26 april 1976 en duurden ongeveer een half jaar, tot in oktober. De belangstelling voor een bezoek aan Deventer nam hierna toe, waardoor de politie soms moest ingrijpen.Ook bezochten leden van het Koninklijk Huis geregeld de set, waaronder Pieter van Vollenhoven, Prins Claus en Prins Bernhard.
De filmopnamen vonden niet plaats in Arnhem, omdat er weinig meer hetzelfde was als in 1944. De producer liet zijn oog vallen op Deventer als filmset. Maar ook heel veel opnamens in Nijmegen op de Waalbrug en omgeving, omdat het ware verhaal zich daar heeft afgspeeld.
Ik weet nog dat na de opnames kinderen gingen zoeken naar de losse flossers waar mee geschoten was tijdens de opnamens en toch waren die verhalen leuk om te horen en dan te bedenken dat wij de kinderen van toen nu allemaal van middelbare leeftijd zijn.
In 1976 werd de tot dan toe duurste Hollywoodfim allertijden opgenomen. Met name Deventer en Nijmegn en Oosterbeek was omgetoverd tot filmset met een parade aan wereldsterren als Sean Connery, Michael Caine en Robert Redford. Maar ook De Steeg! De filmopnamen vonden plaats op Landgoed Rhederoord. Hier werden eerst een Duits hoofdkwartier en later het geallieerde hoofdkwartier uitgebeeld. Een grote storm kwam als geluk bij een ongeluk: de storm had enkele grote bomen bij het huis ontworteld, waardoor de grote wortelstronken de set de passende uitstraling van een strijdtoneel gaven.
Verder locaties waren:
- Als decor voor de Arnhemse brug fungeerde de Wilhelminabrug in Deventer
- In een aantal scènes die zijn opgenomen in Nijmegen, is de Sint Stevenskerk intact. Deze was echter gedeeltelijk verwoest na een bombardement door de Amerikanen op 22 februari 1944.
- De Waaloversteek vond plaats ten westen van Nijmegen. In de film is gekozen voor een locatie ten oosten van Nijmegen, vlak bij Lent. Hierdoor kon gewerkt worden met een "skyline-loze" overkant. In de uiterwaarden van de IJssel nabij Olst was een zwembad gebouwd met opstaande rand. Hier werd een gedeelte van de Waaloversteek gefilmd. Het zwembad maakte het filmen met een onbegrensd ruimtelijk effect mogelijk.
- Landgoed Het Schol bij Twello was meer dan een enkele locatie. Het was zowel hoofdkwartier van Duitsers (veldmaarschalk Model) als geallieerden en is ook de plaats waar de film eindigt.
- In het stadje Bronckhorst in Gelderland werd een huis voor dokter Spaander en Kate ter Horst nagebouwd, plus een replicakerk op ware grootte. De achterkant bestond uit steigerbuizen.[De verfilming van de episode rondom James Caan (Sgt. Eddie Dohun) vond plaats in de gemeente Hellendoorn bij de Palthetoren (Sprengenberg).
- Landgoed Huis de Voorst in Eefde, Gelderland, diende in meerdere scènes als filmlocatie.
Reacties
Een reactie posten